Mỗi độ mùa Thu tháng 8 gần kề, đặc biệt là vào ngày rằm 15 khi mặt trăng sáng và tròn đầy nhất, là thời điểm cả nước ta đón mùa Tết Trung thu về, là khoảnh khắc yêu thương của các em nhỏ được nô nức rước đèn ông sao cùng đón chị Hằng, là những giây phút ấm áp và hình ảnh quây quần bên nhau của các thành viên trong gia đình, nó lan tỏa và mang theo cả niềm tự hào về văn hóa dân tộc, vẻ đẹp của quê hương, đất nước. Hòa chung vào ngày lễ truyền thống của tổ quốc, Kỳ Lân Luxury muốn tìm về cội nguồn của ngày Tết Trung Thu để cùng nhau chia sẻ và vun đắp tình yêu ấy một cách nhân văn và ý nghĩa, cũng là cách để tất cả chúng ta hiểu được những giá trị sâu sắc của truyền thống dân tộc mình.
Nguồn gốc ra đời của ngày Tết Trung Thu
Theo tích xưa, Tết Trung thu bắt đầu từ đời nhà Ðường, thời vua Duệ Tôn với niên hiệu Văn Minh, sau đó, được du nhập vào Việt Nam. Theo các nhà khảo cổ học thì Tết Trung Thu ở Việt Nam có từ thời xa xưa, đã được in trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Còn theo văn bia chùa Đọi năm 1121 thì từ đời nhà Lý, Tết Trung thu đã được chính thức tổ chức ở kinh thành Thăng Long với các hội đua thuyền, múa rối nước và rước đèn. Đến đời Lê - Trịnh thì Tết Trung thu đã được tổ chức cực kỳ xa hoa trong phủ Chúa mà “Tang thương ngẫu lục” đã miêu tả.
Còn theo sách “Thái Bình hoàn vũ ký” thì: “Người Lạc Việt cứ mùa thu tháng Tám mở hội, trai gái giao duyên, ưng ý nhau thì lấy nhau”. Như vậy, mùa thu là mùa của thành hôn. Việt Nam là một nước nông nghiệp nên nhân lúc tháng 8 gieo trồng đã xong, thời tiết dịu đi, là lúc “muôn vật thảnh thơi” (bia chùa Đọi 1121), người ta mở hội cầu mùa, ca hát vui chơi Tết Trung Thu.
Nhà học giả P.Giran (trong Magiet Religion, Paris, 1912) khi nghiên cứu về nguồn gốc Tết Trung thu đã chỉ ra rằng: Ttừ xa xưa, ở các nước Á Đông người ta đã coi trọng Mặt Trăng và Mặt Trời như một cặp vợ chồng. Họ quan niệm Mặt Trăng chỉ sum họp với Mặt Trời một lần mỗi tháng (vào cuối tuần trăng). Sau đó, từ ánh sáng của chồng, nàng trăng mãn nguyện đi ra và dần dần nhận được ánh dương quang - trở thành trăng non, trăng tròn, để rồi lại đi sang một chu kỳ mới. Vì vậy, trăng là âm tính, chỉ về nữ và đời sống vợ chồng. Và ngày Rằm tháng 8, nàng trăng đẹp nhất, lộng lẫy nhất, nên dân gian làm lễ mở hội ăn Tết mừng trăng.
Ý nghĩa của Tết Trung Thu
Tết Trung Thu diễn ra vào ngày 15/ 8 (theo âm lịch) hàng năm, còn được gọi là Tết Thiếu Nhi hay Tết Trông Trăng, Tết Hoa Đăng, Tết Đoàn Viên. Đây chính là một trong những nét đẹp văn hóa của các nước Á Đông nói chung và Việt Nam ta nói riêng. Tết mang theo rất nhiều ý nghĩa nhân văn và giá trị sâu sắc về bản sắc truyền thống Dân tộc và tình yêu gia đình cũng như tuổi thơ đẹp đẽ, yên bình của trẻ thơ. Người ta gọi là Tết Đoàn Viên bởi đó là ngày đoàn viên và hội ngộ, ngày mà mọi người được gần gũi sum vầy bên nhau bên mâm ngũ quả, cùng nhau thưởng thức những chiếc bánh trung thu đậm đà hương vị nghĩa tình sau những ngày tháng xa nhà.
Tết Thiếu Nhi dường như là một ngày lễ vô cùng đặc biệt để dành cho các em nhỏ sau bao ngày háo hức mong chờ. Là ngày để trẻ em được tung tăng vui chơi và gặp gỡ nhau, cùng nhau phá cỗ rước đèn lồng ông sao và tận hưởng ngày lễ dành riêng cho mình, ngày mà trẻ em được cùng nhau nô đùa thỏa thích được ăn bánh kẹo và được nhận thật nhiều quà tặng, đồ chơi từ chị Hằng và chú Cuội ngoài đời thực chứ không chỉ còn trên cung Trăng qua những trang sách vở hay lời kể của bà nữa.
Ngoài ý nghĩa vui chơi cho trẻ em và người lớn, Tết Trung Thu còn là dịp để người dân ngắm trăng tiên đoán mùa màng và vận mệnh quốc gia. Nếu trăng thu màu xanh hay lục thì năm đó sẽ có thiên tai, còn trăng thu màu vàng thì năm đó sẽ trúng mùa tằm tơ, và nếu trăng thu màu cam trong sáng thì đất nước sẽ thịnh trị vững mạnh.
Tết Trung Thu và phong tục của người Việt
Có lẽ hình ảnh trong đêm rằm tháng 8 như một bức tranh tuyệt đẹp giữa hiện thực cuộc sống hoà quyện với các sự tích dân gian như: Cây đa, chú Cuội, chị Hằng rồi còn có thỏ ngọc. Là hình ảnh đẹp đến nao lòng khi mọi người vui vẻ bên nhau vừa ăn cỗ vừa kể chuyện về đêm trăng, rồi cầu nguyện những điều may mắn và tốt lành cho gia đình, bởi trăng chính là Thái Âm, là nơi mát lạnh với nhiều điều tốt đẹp, sáng tỏ đem đến cho con người.
Theo phong tục của người Việt, vào dịp Tết Trung Thu, ban ngày các thành viên trong gia đình sẽ làm cỗ gia tiên, tối đến thì bày cỗ thưởng nguyệt. Đầu cỗ là bánh mặt trăng, và dùng nhiều thứ bánh trái hoa quả, nhuộm đủ các màu sắc sặc sỡ, xanh, đỏ, trắng, vàng.
Còn với trẻ em thì tối đêm trăng rằm lại thích thủ rủ nhau đi chơi hội, đám thì nhảy ô, đám thì rước đèn, rước sư tử, chơi trống, tiếng reo hò và tiếng vang tiếng hát cứ thế rộn ràng và vang vọng trên khắp các con đường làng quê yên bình… Ở các thành phố lớn, thường có các chương trình tổ chức “Đêm hội trăng rằm” cho thiếu nhi, có các tiết mục văn nghệ múa hát mang đậm bản sắc dân gian, đặc biệt là có chị Hằng làm MC và chú Cuội thì trao quà yêu thương cho các em nhỏ.
Trong dân gian, Tết Trung Thu ngoài việc cúng gia tiên, phá cỗ và nghe chuyện về trăng, còn có các trò chơi và hoạt động bổ ích như: Chơi đèn kéo quân, rước đèn ông sao, đèn cá chép, đèn cầy, rồi múa sư tử, hát trống quân, hát đúm,... đã trở thành ngày hội không những của trẻ em mà còn của người dân cả nước, trở thành một phần ký đẹp chẳng thể nào quên của những người đã trưởng thành.
Chỉ còn gần 2 tuần nữa thôi là ngày Tết Trung Thu về với quê hương, đất nước Việt Nam ta, được biết lễ Trung Thu năm nay sẽ rơi vào thứ 3, ngày 21/9/2021 Dương lịch (15/8/2021 lịch âm). Tuy nhiên, có lẽ tết năm nay sẽ khác nhiều so với các năm trước, sẽ lặng lẽ và im ắng hơn mà không có hình ảnh trẻ em rước đèn ông sao hay tiếng hát “Tùng rinh rinh, rinh rinh tùng rinh rinh. Ánh sao Bác Hồ toả sáng nơi nơi”, hay dòng người dắt nhau tham gia “Đêm hội trăng rằm” vô cùng nhộn nhịp và nô nức nữa.
Nhưng Kỳ Lân tin rằng, giá trị và tinh thần của ngày lễ vẫn luôn hiện hữu trong tim của mỗi người, và mỗi gia đình sẽ có sự “Đoàn viên” hạnh phúc bên nhau, rồi những người cha người mẹ sẽ kể sự tích xưa cho các con của mình đầy xúc động và ý nghĩa. Đây cũng là cách mà chúng ta đón ngày Tết Trung Thu một cách rất riêng và đặc biệt trước thực trạng đất nước đang phải đoàn kết chiến đấu với dịch bệnh. Kỳ Lân Luxury chúc cho bạn và cho tất cả chúng ta có một mùa Thu tháng 8 thật yên bình và đón ngày Tết Trung Thu năm sau sẽ trọng vẹn hơn.
